We zijn in een periode aangekomen dat onze voorouders zich in een turbulente periode van de vaderlandse geschiedenis begeven. De fysieke representatie van deze feiten zien we onder andere terug door de registraties in de Burgerlijke Stand maar bijvoorbeeld ook door de in het Frans opgestelde archiefstukken. Voor mij een aanleiding om eens uit te zoeken hoe het ook al weer zat met die Fransen in Nederland met als doel om een beter gevoel te krijgen waarmee onze voorouders in die periode geconfronteerd werden.
In het midden van de achttiende eeuw is de ooit zo winstgevende Nederlandse economie op zijn retour. De republiek is niet meer wat het geweest was. Stadhouder Willen V trekt veel meer macht naar zich toe en begint op een koning te lijken. Patriottische sentimenten steken de kop op en ontstaan twee kampen. De Oranjegezinden en Patriotten. De laatste eisen meer democratie. Uiteindelijk komt de twist tot een hoogtepunt als Patriotten in diverse steden de macht grijpen. Lont in het kruidvat is de aanhouding van prinses Wilhelmina toen zij werd aangehouden bij Goejanverwellesluis. Ze roept de hulp in van haar broer de koning van Pruisen die met een strijdmacht van 20.000 man Nederland weet te zuiveren en de orde te herstellen. De Patriotten vluchten in grote aantallen het land uit naar Frankrijk waar in 1789 de Franse Revolutie uitbreek.
In 1792 vormen de gevluchte Nederlandse Patriotten het Bataafs Legioen. Dit legioen stond onder bevel van Generaal Daendels. Dit legioen helpt de Fransen bij hun inval. In de strenge winter van 1795 vallen Franse troepen onder leiding van generaal Charles Pichegru en het Bataafse Legioen binnen. Nederland wordt eenvoudig ingenomen. De grote rivieren zijn bevroren waardoor de Waterlinie niet kan worden ingezet. In de grote steden nemen Patriotten de macht over waardoor uiteindelijk ook de Staten-generaal om gaan. Er wordt een nieuwe staat gesticht de ‘Bataafse Republiek’. De omwenteling gaat met veel geweld als die in Frankrijk dat komt onder meer omdat Nederland al een Republiek was. Deze was alleen in de loop der jaren ineffectief geworden.
De Patriotten sluiten een verdrag met de Fransen waarbij Nederland zelfstandig zou blijven. Hiervoor wordt een hoge prijs betaald: er moet een schadeloosstelling van honderd miljoen gulden betalen, de Fransen krijgen het vrij gebruik van de haven Vlissingen, de steden Maasticht, Venlo en Zeeuws Vlaanderen moet worden afgestaan, men werd verplicht om een bezettingsmacht van 25.000 militairen te onderhouden.
Uiteindelijk gaat het niet goed met de Bataafse Republiek. De betalingen aan Frankrijk en het wegvallen van de koloniën putten het land uit. In plaats van 25.000 militairen kwamen er 200.000. Veel soldaten waren ook gelegerd op Voorne-Putten omdat men hier ene Engelse inval verwachten.
Inmiddels is Keizer Napoleon aan de macht gekomen en stelt Rutger Jan Schimmelpenninck aan en stelt een nieuwe grondwet op. Er kwamen nieuwe belastingen, nieuwe wetgeving en een onderwijswet. De Bataafse Republiek werd het Bataafse Gemenebest en er kwam een nieuwe regering. Lang heeft dit niet geduurd want in 1806 stelt Napoleon zijn broer Lodewijk Napoleon aan als Koning van Nederland. Hij wordt Koning van Nederland.
Lodewijk Napoleon valt uiteindelijk mee als Koning. Hij laat de smokkelhandel met Engeland oogluikend toe en had veel bewondering voor de Nederlandse Cultuur. Napoleon verweet zijn broer dat hij het Nederlandse belang boven dat van Frankrijk stelt. Hij dwingt zijn broer uiteindelijk om af te treden en deed dat ook op 1 juli 1810 waarmee het Koninkrijk ten einde komt. Nederland wordt ingelijfd bij Frankrijk in 1810. De Burgerlijke Stand werd ingevoerd. Tot deze periode werden mensen bij de voornaam genoemd en werd de naam van de vader gebruikt als achtervoegsel. Nu moest iedereen een eigen achternaam hebben. Veel mensen dachten dat het tijdelijk was en bedachten voor de grap vreemde achternamen. Dit bleek echter niet het geval.
Het bewind onder Napoleon als onderdeel van Frankrijk kent vele veranderingen zoals: huisnummering, reorganisatie van de rechterlijke macht en gerechtshoven, verplichte Franse les op scholen, censuur van kranten en vermindering van de staatsschuld.
In 1811 bezoekt Napoleon Nederland en inspecteert onder andere de haven van Hellevoetsluis. Eerst werd hij nog vriendelijk begroet maar dit veranderd snel als hij de dienstplicht ingevoerd. De bevolking kwam vooral in opstand omdat de dienstplicht kon worden afgekocht door iemand anders te sturen. Bovendien waren er heel veel Nederlandse soldaten omgekomen bij de nederlaag in Rusland.
Hiermee komt ook een einde aan het Franse bewind de Kozakken kwamen naar ons land om de Franse legers te verdrijven en de Nederlanders namen de macht over. Prins Willem van Oranje, Willem I kwam op 30 november 1813 uit Engeland terug en werd tot Koning Willem I gekroond.
Bronnen:
Recente reacties