Zoeken naar het verleden

Ik was zo rond de negentien jaar toen ik voor het eerst interesse kreeg voor de familiegeschiedenis. Mede aangewakkerd door mijn grootvader die altijd de mooiste verhalen over vroeger had. Op een dag vertelde hij over Frans Kwak ‘de Piloot’ uit Driehuis waar hij ooit contact mee had gehad. Frans had hem verteld dat ze verre familie waren.

Ik ben een aantal keren bij Frans thuis geweest in Driehuis. Hij had al heel veel gevonden. Dat leek mij een mooi uitgangspunt. Waarom zelf uit gaan zoeken als anderen dit al gedaan hadden. Ik ben dus stambomen gaan verzamelen om ze uiteindelijk aan elkaar te kunnen knopen. Helaas nemen onderzoekers tegenwoordig nog wel eens informatie van elkaar over waardoor dit feiten gaan lijken terwijl het eigenlijk aannames zijn. Nu helemaal in de tijd waarin vele hun informatie digitaliseren en Online zetten. Hierdoor sluipen er fouten in de stamboom.

Het is om deze reden dat ik mij wil onderscheiden van alle andere onderzoeken die er bestaan. Alle gegevens moeten berusten op documenten. Daarom zoek ik van alle familieleden de doop-, trouw- en overlijdensaktes. In deze aktes staat ook interessante extra informatie zoals de getuigen, beroepen etc. Hierdoor ontstaat er een rijker verhaal. Want als de verhalen van de overlevering verstommen wordt het steeds stiller.

De eerste generaties zijn eenvoudig. Deze zijn vast te stellen aan de hand van verhalen van familieleden. Zo wist mijn grootvader veel te vertellen. Als je deze eerste generaties eenmaal gevonden hebt zijn daarmee de eerste belangrijkste zetten gedaan. Deze informatie is namelijk niet in archieven terug te vinden. De Nederlandse Archiefwet waakt over onze privacy. Eenmaal op weg wordt het eenvoudiger dan is namelijk het meeste terug te vinden in de Burgerlijke Stand. Zo zijn de gegevens van het huwelijk van Willem en Pieternella al te vinden maar het huwelijk van Abraham en Aagje nog niet.

Op de sites van www.gahetna.nl en www.wiewaswie.nl is de Burgerlijke Stand gedigitaliseerd terug te vinden. Dit loopt grofweg van 1900 tot 1811. Het mooie van de Burgerlijke Stand is de hoeveelheid informatie die bijvoorbeeld van een huwelijk is terug te vinden. Zo is er niet alleen de huwelijksakte maar meestal ook een huwelijksbijlage waarin stukken zijn opgenomen als geboortebewijzen of overlijdensverklaringen van de ouders en kinderen, verklaringen van onvermogen, etc. Waardevolle achtergrondinformatie. Bij een doop staat aangegeven wie de getuigen waren waaruit dan weer familierelaties zijn af te leiden. Informatie die het tijdsbeeld compleet maken. Via deze informatie is duidelijk af te leiden wie de voorouders waren en waar deze vandaan kwamen.

Naast de Burgerlijke Stand hebben wij het geluk dat de gemeente Vlaardingen over een eigen gemeentearchief beschikken. Deze is ook gedigitaliseerd en heet ISIS bali.vlaardingen.nl/isis. Hier heeft men ook relaties gelegd tussen personen en kan eenvoudig worden doorgeklikt naar voorouders. Niet alleen de Burgerlijke Stand maar ook nog veel verder. Mooi voorbeeld is die van Anna Schouten. Via haar kan je generaties terug aan de Schouten kant tot 1739.

Nadeel van de boven genoemde digitale archieven is dat je de daadwerkelijke stukken uit de boeken niet kunt inzien. Deze kan je natuurlijk wel opvragen of inzien (kopie dan) op locatie maar dat kost tijd. Dat kan sneller. Gelukkig helpen de Mormonen uit America ons hier. Het resultaat van hun verzameldrift is ook digitaal te bekijken. Dit zijn dan digitale scans van de echt boeken.

Helaas ontbreekt er bij onze tak, eenmaal aangekomen in Zwartewaal, een aantal stukken van de Burgerlijke Stand. Het is mij nog niet geheel duidelijk of deze er niet zijn omdat ze verloren zijn gegaan of niet digitaal beschikbaar zijn. Fragmenten heb ik wel terug gevonden bij huwelijken waarbij in de huwelijksbijlagen een uittreksel zit van een voorouder. In ieder geval heb ik de vraag uitgezet bij het Steekarchief van Voorne en Putten.

Vanuit onderzoeksperspectief gezien ligt ons grootste geluk in Voorne waar generaties van onze voorouders hebben rondgelopen. In Brielle, op Voorne, ligt namelijk het Streekarchief van Voorne-Putten-Rozenburg, www.streekarchiefvpr.nl. Deze organisatie is zeer actief. Er zijn vele stukken gedigitaliseerd waaronder ook de Doop-, Trouw-, en Begraafboeken (DTB) van de Nederlandse Hervormde Kerk uit Zwartewaal. Het zijn deze boeken waar meer dan honderd jaar familiegeschiedenis in ligt opgesloten. Daarnaast heeft men in het archief de originele stukken handmatig gerubriceerd. Alle namen die voorkomen op originele stukken zijn gecatalogiseerd in een ouderwetse kaartenbak waar op naam, patroniem en jaar is gesorteerd. Zo is op een eenvoudige manier materiaal terug te vinden. Wanden vol met de hand geschreven kaartjes een waar monnikenwerk.

Voor 1811 was er nog geen Burgerlijke Stand. Kerken hielden de registers bij. Gelukkig waren onze voorouders zeer gelovig waardoor veel bewaard is gebleven. Er is echter wel een maar. Het werd minder nauwkeurig bijgehouden. Veel verschrijvingen van namen, onduidelijk en onleesbare handschriften. Daarnaast werd er ook veel minder bijgehouden. De huwelijksbijlage komt steeds minder voor en er is ook minder nadrukkelijk aangegeven wie de voorouders waren. Uiteindelijk stopt dit helemaal en wordt alleen aangegeven waar de echtelieden vandaar kwamen. Doordat de bevolking destijds veel kleiner was is de foutkans ook laag. Er worden Patroniemen gebruikt om de voorouder aan te duiden. Deze zijn terug te vinden in de kaartjes catalogus van het Streekarchief. Deze zijn ook gedigitaliseerd en op hun site terug te vinden.

Uiteraard zijn er naast de voor de hand liggende informatiebronnen als de doop-, trouw- en begraafregisters ook nog ondersteunende informatiebronnen die kunnen helpen om net die laatste aanname te ondersteunen. Bijvoorbeeld de notariële aktes. Deze zijn ook openbaar en uitgeschreven door het Streekarchief. Hier zijn de originele niet gescand deze dienen apart te worden opgevraagd.

Tot slot zijn er de digitaal beschikbare onderzoeken die op internet te vinden zijn. Dit zijn er een groot aantal. Zo kom ik een aantal verwanten tegen waarbij een Kwak in de boom voorkomt met een relatie naar onze voorouders. Dat is het geluk van zo’n aparte achternaam. Het is eenvoudig en snel terug te vinden. Bovendien is de kans dat er een relatie is erg groot. Ik loop deze onderzoeken na op personen die ik misschien heb gemist.

 

One Comment